
ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ 1: Καθοδηγούμενος Καταιγισμός Ιδεών

Κυκλικός ενιαίος καταιγισμός ιδεών
Οι μαθητές/-ριες σχηματίζουν ένα κύκλο. Ο/Η πρώτος/-η μαθητής/-ρια μιλάει και εκφράζει την άποψή του/της σχετικά με το θέμα. Ο/Η επόμενος/-η μαθητής/-ρια συνεχίζει λέγοντας κάτι το οποίο περιλαμβάνει κάποιο στοιχείο των λεγομένων του προηγούμενου ατόμου, συμφωνώντας ή διαφωνώντας με τη δήλωσή του και αναφέροντας τους λόγους αυτής της συμφωνίας ή διαφωνίας. Η επικοινωνία αυτή συνεχίζεται κυκλικά. Η εν λόγω μέθοδος επιτρέπει σε κάθε μαθητή/-ρια να προβληματιστεί σχετικά με τις απόψεις και τις σκέψεις των συνομηλίκων του/της προβάλλοντας συγχρόνως επιχειρήματα που είτε τις αμφισβητούν είτε όχι.

Ομαδικός καταιγισμός ιδεών
Ο/Η εκπαιδευτικός γράφει τέσσερα ή πέντε ζητήματα/ερωτήσεις που σχετίζονται με κάποιο γνωστό θέμα, σε διαφορετικές, μεγάλες σελίδες χαρτί. Σε κάθε χαρτί γράφει ένα διαφορετικό θέμα, ζήτημα ή ερώτηση για συζήτηση. Στη συνέχεια, τοποθετεί κάθε χαρτί σε ένα διαφορετικό θρανίο ή μέρος της αίθουσας.
Η τάξη χωρίζεται σε τόσες ομάδες όσα είναι τα χαρτιά.
Κάθε ομάδα πρέπει, σε μικρό χρονικό διάστημα, να συζητήσει και να καταγράψει στο χαρτί, τις ιδέες της σχετικά με το ζήτημα/την ερώτηση. Μετά από μερικά λεπτά, ο/η εκπαιδευτικός λέει στις ομάδες να μετακινηθούν με τη φορά του ρολογιού στο χαρτί της διπλανής ομάδας. Η κάθε ομάδα καλείται να διαβάσει τις ιδέες που καταγράφηκαν από τη διπλανή ομάδα, στης οποίας το χαρτί μετακινήθηκαν, και να σημειώσουν ένα «+» δίπλα στις ιδέες με τις οποίες συμφωνούν, ένα «Χ» δίπλα στις ιδέες με τις οποίες διαφωνούν και ένα «;» δίπλα στις ιδέες για τις οποίες δεν είναι σίγουροι/-ες ή/και ακόμη μπορούν να τις αλλάξουν ή να προσθέσουν άλλες ιδέες.
Αυτή η περιστροφή συνεχίζεται έως ότου οι ομάδες έχουν επιστρέψει στην αρχική τους θέση. Τότε, κάθε ομάδα παρέχει ανατροφοδότηση στην ευρύτερη ομάδα (τάξη) σχετικά με τις ιδέες που διατυπώθηκαν.

Καταιγισμός Ιδεών σε Διπλό Κύκλο
Ο/Η εκπαιδευτικός διαιρεί την τάξη σε δύο ομάδες.
Η μία ομάδα σχηματίζει έναν εσωτερικό κύκλο (καθισμένη ή όρθια) και η άλλη ομάδα σχηματίζει έναν εξωτερικό κύκλο γύρω από την άλλη.
Οι μαθητές/-ριες πρέπει να κοιτάνε ο/η ένας/μία τον/την άλλον/-η.
Ο/Η εκπαιδευτικός θέτει μία ερώτηση σε όλη την τάξη.
Τα ζευγάρια που έχουν δημιουργηθεί από τα άτομα που κοιτιούνται, ανταλλάζουν τις απόψεις τους για περίπου ένα λεπτό.
Τότε ο/η εκπαιδευτικός ζητά από τον εξωτερικό κύκλο να περιστραφεί με τη φορά του ρολογιού και τα νέα ζευγάρια που δημιουργούνται συζητούν την ίδια ερώτηση.
Η περιστροφή συνεχίζεται έως ότου οι μαθητές/-ριες να καταφέρουν να συζητήσουν την ερώτηση με μεγάλο αριθμό άλλων ατόμων.
Κατά τη διάρκεια των περιστροφών, αυξήστε τον διαθέσιμο χρόνο για συζήτηση και ενθαρρύνετε τους/τις μαθητές/-ριες να προβληματιστούν σχετικά με τις ιδέες που άκουσαν από τα άλλα άτομα. Αυτό τους/τις ενθαρρύνει να συνθέσουν ιδέες και να μοιραστούν τις απόψεις τους με τους/τις άλλους/-ες.
Στο τέλος της περιστροφής, κάντε έναν απολογισμό της άσκησης: Άλλαξε η άποψή σας κατά τη διάρκεια του καρουζέλ; Ενδυναμώθηκαν τα επιχειρήματά σας καθώς αλλάζατε ζευγάρια; Ανακαλύψατε κάποιες ενδιαφέρουσες απόψεις;

Στρατηγική ανταλλαγής σκέψεων ανά ζεύγη “Think, Pair, Share” (TPS)
Οι μαθητές/-ριες γράφουν ατομικά, μόνοι/-ες τους τις ιδέες/σκέψεις τους σχετικά με ένα ζήτημα. Έπειτα, σχηματίζουν ζευγάρια και συγκρίνουν τις απαντήσεις τους, συζητούν τις ιδέες τους και καταλήγουν σε μία θέση συμφωνίας (ή συμβιβασμού) ανάμεσά τους.
Η ιδέα πρέπει να καταγραφεί.
Κατόπιν, τα ζευγάρια σχηματίζουν ομάδες των τεσσάρων ατόμων και συγκρίνουν τις θέσεις στις οποίες συμφώνησαν προηγουμένως σε ζευγάρια. Και πάλι, οι ομάδες πρέπει να καταλήξουν σε συμφωνία και να την καταγράψουν.
Η κάθε ομάδα των τεσσάρων ατόμων ενώνεται με μία άλλη, σχηματίζοντας ομάδες των οκτώ ατόμων και ούτω καθεξής, έως ότου όλη η τάξη να καταλήξει σε μία συμφωνία.
Ακόμη και οι μειοψηφικές απόψεις (π.χ. αντιφατικές απόψεις) θα πρέπει να καταγράφονται εάν τα άτομα νιώθουν έντονα ότι η άποψή τους δεν αντιπροσωπεύεται επαρκώς.
Ένας τελικός απολογισμός θα επιτρέψει την ανταλλαγή απόψεων σχετικά με τη διαδικασία, τις απόψεις/θέσεις που άλλαξαν και τα συναισθήματα που αισθάνθηκαν.
Αυτή η τεχνική επιτρέπει στους/στις μαθητές/-ριες να αναλογιστούν τις δικές τους απαντήσεις σχετικά με το θέμα και σταδιακά να πλησιάσουν τους γύρω τους για να ακουστούν και οι δικές τους σκέψεις σχετικά με το θέμα.

Παζλ
Οι μαθητές/-ριες σχηματίζουν ομάδες των τεσσάρων ή των πέντε ατόμων. Αυτές οι ομάδες είναι οι αρχικές τους ομάδες.
Ο/Η εκπαιδευτικός εντοπίζει τέσσερα ή πέντε επιμέρους στοιχεία ενός ζητήματος προς συζήτηση.
Τα μέλη των αρχικών ομάδων αριθμούνται με 1 έως 5.
Όλα τα άτομα με αριθμό 1 από τις διαφορετικές αρχικές ομάδες σχηματίζουν μία καινούργια ομάδα για να συζητήσουν ένα θέμα που τους έχει δοθεί από τον/την εκπαιδευτικό. Το ίδιο κάνουν και τα άτομα με αριθμό 2 με ένα διαφορετικό θέμα και ούτω καθεξής.
Στο τέλος, οι αρχικές ομάδες ξαναενώνονται και κάθε μέλος ανατροφοδοτεί τα υπόλοιπα μέλη της ομάδας σχετικά με το θέμα που συζητήθηκε στην αριθμητική τους ομάδα, επιτρέποντας στις αρχικές ομάδες να ακούσουν πολλές απόψεις σχετικά με το εκάστοτε θέμα.
Αυτή η μεθοδολογία μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τρεις διαφορετικούς σκοπούς:
- Για να βοηθήσει τους/τις μαθητές/-ριες να επεξεργαστούν ένα ζήτημα από πολλαπλές οπτικές γωνίες,
- Για να διερευνήσουν διαφορετικές πτυχές ενός ζητήματος, και
- Για να βοηθήσει τους/τις μαθητές/-ριες να βρουν λύσεις σε ένα πρόβλημα ή να δημιουργήσουν ως τάξη ένα σχέδιο δράσης.