
ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ 2: Καθοδηγούμενη Αντιπαράθεση Επιχειρημάτων (Debate)

Γρήγορη αντιπαράθεση επιχειρημάτων
Ο/Η εκπαιδευτικός δείχνει στην τάξη μία δήλωση που σχετίζεται με το επιλεγμένο θέμα.
Οι δηλώσεις θα πρέπει να είναι εύκολα κατανοητές, αλλά επιλεγμένες, ώστε να προκαλούν έναν βαθμό διαφωνίας ανάμεσα στα άτομα, π.χ. «Μία χώρα πρέπει να δέχεται όλους/-ες όσους/-ες βρίσκονται σε ανάγκη» ή «Η κυβέρνηση δεν θα πρέπει να δίνει βοήθεια σε άλλα κράτη, όταν η χώρα μας έχει ανάγκη αυτά τα χρήματα».
Ο/Η εκπαιδευτικός ζητά από τους/τις μαθητές-ριες να προβληματιστούν σχετικά με τη δήλωση και να γράψουν σε ένα χαρτάκι έναν αριθμό ανάμεσα στο 1 και το 5 με βάση την ακόλουθη κλίμακα:
- 1 σημαίνει «Συμφωνώ Απόλυτα»,
- 2 σημαίνει «Συμφωνώ»,
- 3 σημαίνει «Δεν είμαι σίγουρος/-η»,
- 4 σημαίνει «Διαφωνώ», και
- 5 σημαίνει «Διαφωνώ Απόλυτα».
Σε αυτό το σημείο, ο/η εκπαιδευτικός ζητά από τους/τις μαθητές/-ριες να δείξουν τους αριθμούς τους στους/στις άλλους/-ες, να βρουν ένα άτομο με διαφορετικό αριθμό από τον δικό τους (όσο πιο διαφορετικός τόσο καλύτερα) και να γίνουν ζευγάρια. Τα ζευγάρια έχουν 5 λεπτά για να συζητήσουν τον λόγο που διάλεξαν αυτόν τον αριθμό για τη συγκεκριμένη δήλωση.
Μετά από αυτή την αλληλεπίδραση, ο/η εκπαιδευτικός λαμβάνει ανατροφοδότηση από τους/τις μαθητές/-ριες και τέλος, ρωτά αν υπάρχει κάποιος/-α που θα ήθελε να αλλάξει τον αριθμό του/της και γιατί.

Αντιπαράθεση επιχειρημάτων με βάδισμα
(Walking debate)
Κατασκευάστε τρεις μεγάλες ταμπέλες: ΣΥΜΦΩΝΩ, ΔΙΑΦΩΝΩ, ΔΕΝ ΕΙΜΑΙ ΣΙΓΟΥΡΟΣ/-Η.
Τοποθετήστε τις ταμπέλες «Συμφωνώ» και «Διαφωνώ» σε δύο αντικριστά σημεία της αίθουσας και στη μέση τοποθετήστε την ταμπέλα «Δεν είμαι σίγουρος/-η», σαν να είναι μία νοητή γραμμή.
Διαβάστε δυνατά κάποιες δηλώσεις προς συζήτηση από αυτές που έχετε προετοιμάσει σχετικά με το επιλεγμένο ζήτημα και στη συνέχεια, ζητήστε από τους/τις μαθητές/-ριες να σταθούν κοντά στην ταμπέλα που αντιπροσωπεύει την άποψή τους σχετικά με το θέμα.
Τονίστε ότι δεν υπάρχει πρόβλημα αν κάποιος/-α επιθυμεί να σταθεί στη μέση, να ακούσει την αντιπαράθεση επιχειρημάτων και μετά να μετακινηθεί ανάλογα με τη θέση που θα λάβει, δηλ. όταν σχηματιστεί η άποψή του/της.
Όταν οι μαθητές/-ριες έχουν λάβει θέση, ζητήστε τους να αιτιολογήσουν τη θέση τους.
Ενθαρρύνετε τον διάλογο ή/και την αντιπαράθεση επιχειρημάτων ανάμεσα στους/στις μαθητές/-ριες, ώστε να πείσουν τα άτομα που δεν μοιράζονται τη γνώμη τους, να πάρουν θέση.
Μην υποτιμάτε την σημαντικότητα μίας καλής δήλωσης – εφόσον είναι ανοιχτού τύπου, δίνει την ευκαιρία να εκφραστούν ποικίλες απόψεις. Οι δηλώσεις θα πρέπει να προκαλούν ποικιλία αντιδράσεων και ερμηνειών.

Κάρτες Γνώμης
Δημιουργήστε μία μακριά γραμμή στο έδαφος, χρησιμοποιώντας ταινία ή σχοινί.
Στο ένα άκρο της γραμμής τοποθετήστε την ταμπέλα «ΣΥΜΦΩΝΩ» και στο άλλο άκρο την ταμπέλα «ΔΙΑΦΩΝΩ».
Χωρίστε την τάξη σε ομάδες των 4 ή 5 ατόμων και δώστε σε κάθε ομάδα ένα σύνολο καρτών γνώμης, τις οποίες θα έχετε ήδη προετοιμάσει με διαφορετικές θέσεις και απόψεις πάνω σε ένα συγκεκριμένο θέμα.
Κάθε άτομο στην ομάδα, διαλέγει μία κάρτα και την διαβάζει.
Μετά την τοποθετεί κάτω στην γραμμή.
Τα υπόλοιπα μέλη της ομάδας λένε αν συμφωνούν με τη θέση που βρίσκεται η κάρτα ή αν θα την μετακινούσαν και δικαιολογούν την άποψή τους.
Μόλις η ομάδα έχει οριστικοποιήσει την απόφαση, οι υπόλοιποι/-ες μαθητές/-ριες μπορούν να παρέμβουν, να εκφράσουν τη γνώμη τους για αυτό που συνέβη και να πουν αν συμφωνούν ή όχι.

Φασματική Αντιπαράθεση Επιχειρημάτων
Παρουσιάστε δύο αντίθετες θέσεις στην τάξη προσέχοντας να είναι ισορροπημένες, π.χ. ότι η μία δεν δικαιολογείται εμφανώς πιο εύκολα από την άλλη.
Χρησιμοποιώντας το μπροστινό τμήμα της αίθουσας, τοποθετήστε ένα κομμάτι σχοινί στο πάτωμα, το οποίο θα αντικατοπτρίζει το φάσμα των απόψεων ανάμεσα στις δύο θέσεις.
Δώστε στους/στις μαθητές/-ριες λίγα λεπτά ώστε να σκεφτούν τις δύο θέσεις και να τοποθετηθούν κατά μήκος του φάσματος σε μία θέση που να αντικατοπτρίζει τις απόψεις τους.
Όταν όλοι/-ες έχουν λάβει θέση, ζητήστε τους να μιλήσουν με τα άτομα που είναι πιο κοντά τους (τουλάχιστον 3 σε κάθε ομάδα) και να εξηγήσουν γιατί στέκονται στη θέση που στέκονται.
Έπειτα, δεδομένου ότι υπάρχει μία λογική κατανομή απόψεων, ζητήστε από τους/τις μαθητές/-ριες κάποιον/-α που βρίσκεται κάπου στην αντίθετη πλευρά του φάσματος, π.χ. έχει μία διαφορετική άποψη από αυτούς/-ές και να συζητήσουν σε ομάδες των 2 ή 3 γιατί έχουν τις απόψεις που έχουν.
Στο τέλος, ζητήστε από τους/τις μαθητές/-ριες να ξαναγίνουν ομάδες σύμφωνα με το πού στέκονται πλέον (θέση), μετά τις συζητήσεις που είχαν.
Αυτή η δραστηριότητα επιτρέπει στους/στις μαθητές/-ριες να γνωρίσουν όλο το φάσμα των απόψεων μέσα στην τάξη σχετικά με θέματα για τα οποία μπορεί να υπάρχουν τελείως αντιφατικές, αλλά δικαιολογημένες απόψεις, όπως για παράδειγμα, η φυλάκιση ενάντια στην αποκαταστατική δικαιοσύνη για άτομα που έχουν διαπράξει εγκλήματα.

Μέθοδος αντιπαράθεσης επιχειρημάτων της Οξφόρδης
Οι μαθητές/-ριες χωρίζονται στις ακόλουθες ομάδες: 1. Ομάδα υπέρ, 2. Ομάδα κατά, 3. Κοινό που ψηφίζει (η πλειονότητα των μαθητών).
Ο/Η εκπαιδευτικός ενημερώνει τους/τις μαθητές/-ριες που γίνονται μέλη μίας από τις δύο ομάδες ότι θα πρέπει να βγάλουν έναν σύντομο λόγο.
Η κάθε ομάδα έχει 10 λεπτά στη διάθεσή της για να προετοιμάσει την πρώτη ομιλία, διάρκειας 3 λεπτών, στην οποία θα υποστηρίζει την άποψή της.
Όταν αυτό το κομμάτι ολοκληρωθεί, μπορεί να ξεκινήσει η αντιπαράθεση επιχειρημάτων: παρουσιάζεται στο κοινό ένας 3-λεπτος λόγος ανά ομάδα από έναν/μία ομιλητή/-ρια. Οι ομάδες σημειώνουν τη θέση της αντίθετης ομάδας ώστε να προετοιμάσουν τον αντίλογο. Το κοινό ψηφίζει, χρησιμοποιώντας τα κουμπιά ψηφοφορίας (αντίχειρας πάνω και αντίχειρας κάτω). Ο/Η εκπαιδευτικός σημειώνει τα αποτελέσματα.
Λαμβάνοντας υπόψη την πρώτη φάση της αντιπαράθεσης, κάθε ομάδα έχει 10 λεπτά στη διάθεσή της για να προετοιμάσει έναν μεγαλύτερο λόγο, διάρκειας 5-8 λεπτών, ώστε να υπερασπιστεί την άποψή της σε βάθος.
Η δεύτερη φάση της αντιπαράθεσης λαμβάνει χώρα: παρουσιάζεται στο κοινό ένας 5-8λεπτος λόγος ανά ομάδα από έναν/μία ομιλητής/-ρια.
Το κοινό μπορεί να κάνει 1-3 ερωτήσεις σε κάθε ομάδα, ώστε να διαλευκανθούν κάποια σημεία. Η ομάδα αποφασίζει αν θα απαντήσει στις ερωτήσεις και σε πόσες.
Τέλος, ζητείται από το κοινό να εκφράσει την τελική του ψήφο χρησιμοποιώντας τις κινήσεις ψηφοφορίας (αντίχειρας πάνω και αντίχειρας κάτω). Η νικήτρια ομάδα είναι αυτή που θα συγκεντρώσει τις περισσότερες ψήφους.