
ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ 2: Προσωπικοί Ήρωες
Όλοι οι άνθρωποι τρέφουμε σεβασμό και θαυμασμό για ανθρώπους που μας εμπνέουν και μερικές φορές αυτοί με τη σειρά τους λειτουργούν ως πρότυπα. Οι συμμετέχοντες/-ουσες ανταλλάζοντας συναισθήματα σχετικά με τους/τις προσωπικούς/-ές τους ήρωες/-ίδες, είτε αυτοί/-ές είναι εν ζωή είτε έχουν πεθάνει, μπορούν να αρχίσουν να γνωρίζουν καλύτερα ο/η ένας/μία τον/την άλλον/-η και να σχηματίσουν μία πληρέστερη εικόνα των διαφορετικών πολιτισμών που υπάρχουν.
Θέματα προς συζήτηση:
- Οι ήρωες/-ίδες ως στοιχεία και σύμβολα κοινωνικοποίησης και πολιτισμού.
- Διαφορετικές αναγνώσεις της ιστορίας και διαφορετικές προσωπικές προτιμήσεις και γούστα.
- Οι διαφορές και τα κοινά σημεία μεταξύ των ανθρώπων από διαφορετικά πολιτισμικά και εθνοτικά περιβάλλοντα.
Στόχοι:
- Επίγνωση των συμμετεχόντων/-ουσών σχετικά με τις ομοιότητες και τις διαφορές που υπάρχουν στην ομάδα.
- Ενίσχυση της περιέργειας των μαθητών/-ριών για τους/τις προσωπικούς/-ές ήρωες/-ίδες των άλλων.
- Καλύτερη γνωριμία μεταξύ των μελών της ομάδας.
- Αυτοκριτική σχετικά με τον εθνοκεντρισμό του ατόμου (κατανόηση του κυρίαρχου πολιτισμικού μοντέλου σε σχέση με αυτό των μειονοτήτων).
- Προβληματισμός σχετικά με τον ρόλο των ΜΜΕ και της διδασκαλίας της ιστορίας ως δημιουργών προτύπων.
Αν η ομάδα είναι μεγάλη, χωρίστε τα άτομα σε ομάδες των 5 ή 6 ατόμων. Ζητήστε από τους/τις μαθητές/-ριες να σκεφτούν τρία άτομα που θεωρούν προσωπικούς/-ές τους ήρωες/-ίδες. Μετά από περίπου 5 λεπτά ζητήστε από τους/τις συμμετέχοντες/-ουσες να μοιραστούν τις επιλογές τους και να πουν τους λόγους για τους οποίους θαυμάζουν αυτούς τους ανθρώπους. Δώστε τους επαρκή χρόνο για ουσιαστική αλληλεπίδραση και ερωτήσεις. Ζητήστε από κάθε ομάδα να φτιάξει μία λίστα σε έναν χαρτοπίνακα παρουσίασης με τα ονόματα των ηρώων/-ίδων, την εθνικότητά τους και τον τομέα στον οποίο είναι διάσημοι/-ες, π.χ. αθλητικά, μουσική, πολιτισμός, πολιτική. Τέλος, ζητήστε από τις ομάδες να παρουσιάσουν στις άλλες ομάδες αυτά που σημείωσαν.
Κατά την ανακεφαλαίωση, σημειώστε τους ήρωες ή τις ηρωίδες που εμφανίζονται πάνω από μία φορά ή συχνά. Μετά, ζητήστε από τους/τις συμμετέχοντες/-ουσες να πουν αν απόλαυσαν την άσκηση και να συζητήσουν τις ακόλουθες ερωτήσεις:
- Υπήρχαν εκπλήξεις ή ήρωες/-ίδες που ήταν άγνωστοι/-ες σε κάποιους/-ες; Εξηγήστε γιατί.
- Υπήρχε κάποια τάση σχετικά, για παράδειγμα, με την εθνικότητα ή το φύλο; Αν ναι, γιατί οι πιο πολλοί/-ες ήρωες/-ίδες είχαν την ίδια εθνικότητα, το ίδιο πολιτισμικό υπόβαθρο ή φύλο; Είναι από την Ελλάδα ή από άλλη χώρα;
- Τι μας κάνει να εκτιμούμε κάποιους/-ες ήρωες/-ίδες περισσότερο από άλλους/-ες;
- Πιστεύετε ότι οι ήρωές/-ίδες σας είναι παγκόσμια σύμβολα; Να αιτιολογήσετε την απάντησή σας.
Αυτή η δραστηριότητα μπορεί να γίνει πιο συναρπαστική αν τα άτομα έχουν ενημερωθεί εκ των προτέρων, ώστε να φέρουν φωτογραφίες, δίσκους και κομμάτια εφημερίδας για τους ήρωες/-ίδες τους. Μία εναλλακτική ιδέα είναι να φέρετε εσείς περιοδικά ή εφημερίδες για νέους/-ες και να τα αφήσετε στην αίθουσα. Η αρχή που διέπει αυτή την άσκηση, δηλαδή ότι οι επιλογές των ηρώων/-ίδων μας είναι σχετικές και εξαρτώνται από τον πολιτισμό μας, λειτουργεί καλύτερα αν η ομάδα είναι διαπολιτισμική. Οι διαφορές στην ηλικία και το φύλο μπορεί να είναι πολύ ενδιαφέρουσες. Ωστόσο, μία προσεκτική ματιά θα αποκαλύψει σημαντικές διαφορές στον τρόπο με τον οποίο προσεγγίζονται οι στόχοι.
Συμπληρωματικά, εσείς μπορείτε να διαλέξετε έναν/μία τοπικό/-ή, εθνικό/-ή ή διεθνή ήρωα/-ίδα που πιστεύετε ότι θα πρέπει να συστηθεί στους/στις μαθητές/-ριές σας σε αυτό το πλαίσιο. Το άτομο αυτό θα πρέπει να είναι κάποιος/-α που έχει δείξει μεγάλη δύναμη χαρακτήρα ή έχει επιτύχει κάτι σημαντικό για την καταπολέμηση του ρατσισμού, της ξενοφοβίας και του αντισημιτισμού ή θα μπορούσε να είναι κάποιος/-α που έχει αγωνιστεί για την καταπολέμηση άλλων διακρίσεων, όπως η μη ανοχή των μεταναστών/-ριών.
Η άσκηση αυτή ελήφθη από: Council of Europe (2016): Education pack All different All equal. https://rm.coe.int/1680700aac)